"Pan Tadeusz" Ryszarda Ordyńskiego-cyfrowa rekonstrukcja

Dowiedziałam się z internetu w czwartek (08.11), że re-premiera Pana Tadeusza, będzie wyświetlana 09.11 o godzinie 19-tej, w 40  kinach studyjnych i lokalnych w całej Polsce. W związku z tym, z wypiekami na twarzy, rozpoczęłam poszukiwania takiego kina, w moim pobliżu. 
  Najbliżej mojego miejsca zamieszkania, okazało się Kino Nowe Horyzonty we Wrocławiu. Do Wrocławia mam dobre połączenie. Busy Lubin-Wrocław kursują co pół godziny, podróż trwa około półtorej godziny. Z tym, że ostatni bus odchodzi z Wrocławia w stronę Lubina o 22.30 i trochę obawiałam się, że mogę na niego nie zdążyć. Mimo to zdecydowałam się jechać. Co będzie, to będzie. Byłam we Wrocławiu wieki temu i nie za bardzo orientowałam się gdzie powinnam szukać kina. W związku z tym wydrukowałam sobie super extra mapkę. Planowałam wysiąść na przystanku autobusowym przy dworcu Świebodzkim -zabijcie mnie, ale z wrażenia pomyliłam w swych założeniach dworzec Świebodzki z Głównym ;)- a wysiadłam przy Głównym i moja mapka na nic mi się zdała, ponieważ nie obejmowała swym zasięgiem dworca Głównego.

 I nic, tylko usiąść i płakać, jak powiedziałby Pawlak z Samych Swoich. Jednak nie zdecydowałam się na taką załamkę. Muszę znaleźć kino, przecież bilet już kupiony! Pierwszą osobą, którą spytałam się o drogę, była pani pracująca w toalecie dworcowej- kazała mi iść prosto, na zachód, niech pani idzie cały czas prosto. Poszłam więc prosto. Idę i idę, ale ileż można iść prosto? 

Ponownie spytałam się o ulicę Kazimierza Wielkiego i pani poinformowała mnie, że teraz mam skręcić w prawo, następnie iść cały czas prosto aż do przejścia podziemnego i to już będzie ta ulica. Doszłam do przejścia obok którego, była informacja, że kino, którego szukam znajduje się w oddaleniu 500 metrów. Dobry Anioł nade mną chyba czuwał ;) Jednak przyjechałam półtorej godziny za wcześnie i w związku z tym, dla zabicia czasu, włóczyłam się jakiś czas po rynku. Po długim czasie oczekiwania, wreszcie znalazłam się na sali kinowej, na swoim miejscu...

   Pokaz  filmu poprzedziła bezpośrednia transmisja na żywo z otwarcia kina Filmoteki Narodowej- Iluzjon z Warszawy. Transmisję poprowadziła Agata Konarska, wypowiadał się też Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bogdan Zdrojewski, który jak się okazało, był głównym inicjatorem doprowadzenia kina Iluzjon do dawnej świetności. Zamiast tradycyjnego przecięcia wstęgi, które jest wyznacznikiem oficjalnych otwarć różnych instytucji, tutaj oficjalnie zapalono niebieski neon Iluzjon na zewnątrz budynku.

 Na sali kina w Warszawie dojrzałam Andrzeja Wajdę, który jak wiadomo, jest reżyserem współczesnej wersji Pana Tadeusza. Na żywo zobaczyliśmy również salę kinową w Wilnie, w którym re-premierę filmu zamierzała oglądać sprawczyni całego zamieszania- osoba prywatna, z Wrocławia, która przez przypadek odnalazła taśmy swojego ojca, z zachowanymi fragmentami filmu. Wcześniej Filmoteka dysponowała fragmentem filmu około 40-minutowym, a obecnie film trwa nieco ponad dwie godziny. I to jeszcze nie jest wersja kompletna.

  Dwie godziny mogłyby się wydawać  dosyć długie, jak na przeciętny czas trwania filmu. Jednak wierzcie mi, zleciały jak z bicza trzasnął. Naprawdę ogrom pracy włożyła Filmoteka, byśmy mogli cieszyć oko i ucho. Obraz był bardzo wyraźny (cyfryzacja techniką 4K) , a do tego cudne ujęcia przyrody i przepiękna muzyka skomponowana specjalnie do filmu przez Tadeusza Woźniaka (nie wiadomo jaka była oryginalna). I chociaż przez cały film muzyka  cudownie umilała widzom czas, to jednak najbardziej utkwił mi moment, gdy Jankiel grał na na cymbałach. Było cymbalistów wielu, ale żaden z nich nie śmiał zagrać przy Jankielu- tym jednym cytatem podsumuję więc jego występ, a współcześnie: Jankiel dał czadu! 

 Jednak przy wspomnianym fragmencie, nie chodzi tylko o muzykę, ale także o samą postać Jankiela- świetnie wcielił się w nią Ajzyk Samberg- oraz o znakomite ujęcia i przejścia (retrospekcje) w momencie gry na cymbałach- sceny, niczym z obrazu Matejki Rejtan- przedstawiające protest przeciwko I rozbiorowi Polski.
Jeszcze polska nie zginęła! Marsz Dąbrowski do Polski! pięknie również brzmiał hymn Polski na cymbałach. Naprawdę, wielkie gratulacje i ukłony dla kompozytora muzyki do filmu, Tadeusza Woźniaka.

Stefan Jaracz jako Napoleon 

 Według mnie, wszyscy aktorzy zdali egzamin bardzo dobrze. Tak się wtedy grało, takie były kanony urody, taka była charakteryzacja postaci. Jednak dla niektórych widzów, to co dla mnie jest magiczne i piękne, to dla nich było zabawne. Obok mnie siedziała dziewczyna, a jej chłopak, jak słyszałam, co chwilę dusił się ze śmiechu. Wiadomo, były momenty zabawne i ja się wtedy śmiałam i cała sala. Ale bez sensu dla mnie było ciągnąć do kina kogoś, kogo stare kino nie wprawia w zachwyt- byle tylko nie być samej. Tak prawdopodobnie byłoby i z moim mężem (podejrzewam, że ziewałby co chwilę), więc pozwoliłam mu łaskawie zostać w domu. Dla swojego i jego dobra. 

Pierwszy raz "dotknęłam" naprawdę z bliska starego kina i odczułam dzięki temu prawdziwą jego magię. Powiem Wam, że moje zainteresowanie przedwojennym kinem pogłębia się z każdym dniem i coraz bardziej się w to wkręcam. Cudownie było zobaczyć z tak bliska, osoby, które grały w tym filmie. Tych wszystkich ludzi już nie ma na świecie, nie możemy ich już poprosić o autografy, ani zobaczyć na kanapie w telewizji śniadaniowej, ale dzięki doskonałości obrazu, można jednak było odczuć ich niesamowitą bliskość. 

Pierwszy raz oglądałam przedwojenny film w kinie, pierwszy raz byłam w kinie sama, wcześniej zawsze z dziećmi na bajkach, albo z mężem na "dorosłych" filmach- w swoich upodobaniach do starego kina jestem w swoim najbliższym otoczeniu sama. Ale jak zauważyłam parę osób, zwłaszcza pań, było w takiej samej "samotnej" sytuacji. Nie pamiętam też kiedy ostatnio byłam w kinie przy praktycznie pełnej sali. I wyobraźcie sobie, że na koniec wszyscy obecni podsumowali znakomite dzieło Ryszarda Ordyńskiego -jak i całej ekipy pracującej przy cyfryzacji- cudownymi, spontanicznymi oklaskami. Kultura musi być... 

Gdy byłam już w drodze do domu, mąż zadzwonił i spytał się mnie:
- I co, było warto?
- Tak, było warto...-odpowiedziałam bez zastanowienia.
_______________________________________________

Równolegle z re-premierą kinową miała miejsce re-premiera internetowa. Film "Pan Tadeusz" był, niestety tylko przez kilka dni, dostępny do obejrzenia za darmo tutaj . Może jeszcze kiedyś będzie;) Na stronie jak na razie jest zwiastun i dużo ciekawych informacji na temat projektu.

Natalia Lesz "Chciałabym"-oficjalny teledysk Filmoteki Narodowej promujący film "Pan Tadeusz" z 1928 roku:

                                          
Powiązane wpisy:
Pan Tadeusz 1928
Stefan Jaracz

    
źródła: pierwsze trzy zdjęcia zrobiłam ze swojego miejsca w kinie, przy robieniu screenów i gifa korzystałam ze strony Filmoteki Narodowej.