Emanuel Schlechter

"Odrobinę szczęścia w miłości"

O czym marzy dziewczyna,
Gdy dorastać zaczyna,
Kiedy z pączka się zmienia w kwiat.
Kiedy śpi, gdy się ocknie,
Za czym tęskni najmocniej,
Czego chce aby dał jej świat...

Odrobinę szczęścia w miłości,
Odrobinę serca czyjegoś,
Jedną małą chwilę radości,
Przy boku kochanego.
Stanąć z nim na ślubnym kobiercu,
Nawet łzami zalać się.
Potem stanąć sercem przy sercu
I usłyszeć: kocham cię.

Każda odda z ochotą
Nawet srebro i złoto,
I brylanty, i wszystko co ma.
Bez namysłu, najszczerzej,
Niech ktoś wszystko zabierze.
W zamian za to niech tylko da...

Odrobinę szczęścia w miłości,
Odrobinę serca czyjegoś,
Jedną małą chwilę radości
Przy boku kochanego.
Stanąć z nim na ślubnym kobiercu,
Nawet łzami zalać się.
Potem stanąć sercem przy sercu
I usłyszeć: kocham cię... 

tekst piosenki z filmu "Co Mój mąż robi w nocy"  

Emanuel Schlechter 

Autor tekstów piosenek, scenarzysta, satyryk i tłumacz, także kompozytor i reżyser. Studiował na wydziale prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Po ukończeniu studiów przez rok pracował w kancelarii adwokackiej. Twórczością literacką i kompozytorską zajmował się już w czasach studenckich. Najwcześniejszymi jego tekstami są utwory napisane do muzyki Leona Boruńskiego do rewii Parada gwiazd.

W 1931 roku Schlechter stworzył we Lwowie teatr akademicki Złoty pieprzyk. Jedną z pierwszych rewii jego autorstwa napisanych dla teatru był program Co słychać w wielkim świecie. Piosenka z rewii, Żołnierska brać, została nagrana w Warszawie przez chóry lwowskie. Stała się bardzo popularna wśród żołnierzy, śpiewano ją na manewrach. Był to pierwszy sukces Schlechtera jako autora piosenek. 

Około 1932 roku przeniósł się na stałe do Warszawy. W 1933 napisał scenariusz i piosenki do pierwszej polskiej operetki filmowej Każdemu wolno kochać (reż. Mieczysław Krawicz).  Szybko stał się wziętym autorem tekstów piosenek rewiowych i filmowych, skeczy, scenariuszy, utworów satyrycznych, monologów, utworów scenicznych i innych.

W latach 1933–1935 jako piosenkarz (a także gitarzysta) nagrywał pod własnym nazwiskiem lub pseudonimem Olgierd Lech płyty z piosenkami rewiowymi i filmowymi w wytwórni Columbia. Nagrał również serię płyt z własnymi piosenkami żydowskimi.

Pisał piosenki do wielu filmów, skomponował i opatrzył tekstem tytułowy walc z filmu Kochaj tylko mnie1935 roku, a także całej ścieżki dźwiękowej tego filmu (współautor Władysław Eiger). Jest też również autorem scenariuszy do filmów. Tłumaczył także i adaptował teksty piosenek zagranicznych, głównie niemieckich.

Aktywnie działał we władzach Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych, między innymi w latach 1935–1936 był członkiem Komisji Punktacyjnej, zaś w latach 1936–1937 wiceprezesem Sekcji Drobnych Utworów Literackich. Jak wspominał członek ZAiKS-u, Mieczysław Idzikowski, Schlechter był:

Ruchliwym, dzielnym dyskutantem, gorliwym reprezentantem interesów swojej sekcji. 

W 1936 roku został wybrany na członka Zarządu ZAiKS-u i funkcję tę sprawował do września 1939.

Tuż przed wybuchem II wojny światowej jego utwory o antyhitlerowskim charakterze włączył do swego repertuaru teatr Ali Baba.

We wrześniu 1939 Schlechter znalazł się we Lwowie.

Bo gdzie jeszcze ludziom  tak dobrze jak tu? Tylko we Lwowie! 

Został zaangażowany do Lwowskiego Teatru Miniatur jako aktor, autor i reżyser. Według relacji współzałożyciela tego teatru – kompozytora Artura Schütza :

Po wkroczeniu Niemców do Lwowa w 1941 roku Emanuel Schlechter przypłacił życiem za antyhitlerowskie satyry, jakie przed wybuchem wojny napisał dla teatrów warszawskich. 

Początkowo przebywał w getcie lwowskim, potem znalazł się w obozie przy ulicy Janowskiej. W obozie współtworzył życie artystyczne, brał udział w wieczorach literackich, uczestniczył na przykład w obozowym wieczorze sylwestrowym 31 grudnia 1941. Zginął najprawdopodobniej w 1942 roku wraz z żoną i kilkuletnim synem, choć niewykluczone, że udało mu się przetrwać aż do roku 1943.

Emanuel Schlechter był jednym z najbardziej utalentowanych autorów kabaretowych, przede wszystkim doskonałym twórcą piosenek. Dużo utworów z tekstami jego autorstwa – częstokroć wyprzedzającymi styl epoki – do dziś wytrzymało próbę czasu. Jego piosenkę Nie ja, nie ty przetłumaczono na język francuski i wykonywała ją Edith Piaf. W dziejach polskiego kabaretu, rewii i filmu, nazwisko Schlechtera zajmuje znaczące miejsce.

Ja  już nie mogę i rób co chcesz,
Ja jestem tygrys, najdzikszy zwierz.
Ja mogę gryźć, całować, krew we mnie wre,
bo kocham Ciebie.
Pożerałem Cię oczyma
lecz dziś to musi skończyć się.
Czuję, że już nie wytrzymam,
bo coś, bo coś rozpiera mnie.
Ja już nie mogę, no prędko, cóż,
ja już nie mogę, nie mogę już.
Czy Ty nie widzisz, że na gardle mam nóż...
Przepraszam, nie mogę już.

                                      tekst piosenki z filmu "Co Mój mąż robi w nocy"

Poniżej  do posłuchania w/w piosenka:

Oraz można zobaczyć jego samego w filmie  Kochaj tylko mnie.

*

   Podejmując się pisania bloga o przedwojennym kinie, nie zdawałam sobie sprawy, że tak wielu znakomitych artystów zginęło podczas wojny i że tak wielu po wojnie nie wróciło już przed kamerę czy do twórczości artystycznej. Ich kariera i sukcesy  praktycznie kończą się na roku 1939. Sama uczę się dopiero tej pięknej historii, której nie wykładano w szkole. I muszę i chcę o nich również tutaj i teraz pisać, by świat się dowiedział, przypomniał, nie zapomniał...  

Umówiłem się z nią na dziewiątą,
Tak mi do niej tęskno już.
Zaraz wezmę od szefa a conto,
Kupię jej bukiecik róż.
Potem kino, cukiernia i spacer,
w księżycową jasną noc.
I będziemy szczęśliwi, weseli...

   Fragment  słów piosenki, którą większość z Was chyba zna, a jeśli nie to właśnie poznała... 

A kto napisał słowa?  

Również Emanuel Schlechter... 

Człowiek, którego dokładnej daty, ani miejsca śmierci nikt nie zna ... 

Jeśli chcecie mieć płytę z jego utworami szukajcie takiej:

                                      źródła: bibliotekapiosenki, filmpolski